به نظر می رسد که اتیوپی به سرعت به جنگ داخلی نزدیک می شود. درگیری بین نیروهای وفادار به دولت فدرال به ریاست نخست وزیر ابی احمد و جبهه آزادی مردم تیگرای (TPLF) صدها کشته بر جای گذاشته و تهدید به تجزیه کشور است.
در حالی که نبردها بر روی زمین جریان دارد ، دو طرف نیز در حال جنگ کلمات هستند. هرکدام در تلاشند تا مردم خود را جمع کنند و همچنین دنیا را متقاعد کنند که از بالاترین سطح اخلاقی برخوردار هستند.
دولت در آدیس آبابا و TPLF یکدیگر را به آغاز درگیری متهم می کنند. آقای ابی گفته است که افسران ارتش با خونسردی به قتل رسیده اند.
رهبر دبیرسیا ، دبرتسیون گبرمیکل می گوید که حمله هماهنگی نیروهای ویژه و نیروهای اتیوپی از اریتره همسایه صورت گرفته است.
تا زمانی که تحقیق مستقلی انجام نشود ، داستان های رقیب همچنان ادعاهایی باقی می مانند که از آنها برای شلاق زدن به احساسات خصمانه استفاده می شود.
“سال تاریکی”
دو طرف تاریخ اتیوپی را کاملاً متفاوت می بینند.
امپراتور اتیوپی ، هایل سلاسی ، در انقلابی در سال 1974 سرنگون شد. یک نظامی نظامی معروف به درگ قدرت را به دست گرفت.
این “ترور سرخ” بدنام را تحمیل کرد ، زمانی که دهها هزار جوان توسط رژیم نظامی کشته شدند و یک جنگ داخلی طولانی مدت علیه شورشیان در سراسر کشور انجام شد.
تیگرایان آن سالها را به عنوان سالهای تاریکی به یاد می آورند ، زمانی که بمباران روزانه توسط جتهای نیروی هوایی آنها را مجبور به حرکت فقط در شب می کرد. در یك حمله هوایی وحشتناك در سال 1988 به شهر هاوسیان ، 1800 بازاری جان خود را از دست دادند و دود و گرد و غبار ناشی از بمباران به معنای واقعی روز روشن و نیمه شب را تاریك كرد.
ائتلافی به رهبری TPLF ، جبهه انقلابی مردم انقلابی مردم اتیوپی (EPRDF) در سال 1991 دولت نظامی را شکست داد.
روزی که آنها قدرت را به دست گرفتند ، رهبر EPRDF ، ملس زناوی ، یک Tigrayan ، گفت که هدف اصلی او این است که اتیوپیایی ها بتوانند روزانه سه وعده غذا بخورند.
در طول 27 سال قدرت EPRDF ، میزان مرگ و میر کودکان از حدود یک در پنج به یک در 20 کاهش یافت.
قحطی تبعید شد. جنگ داخلی در مقیاس بزرگ پایان یافت.
اما اتیوپی دموکراسی را نمی دید. نخست وزیر ابی و پیروانش اینها را “27 سال تاریکی” می نامند.
نسلی درحال ظهور از جوانان احساس سکوت و سکوت از مشارکت سیاسی کردند.
آنها استدلال می کنند که گروهی از تیگرایان برای منافع خود بر سیاست ، ارتش و اقتصاد تسلط داشتند.
ابی احمد ، یک ارومو قومی ، بر اثر موجی از نارضایتی به قدرت رسید. EPRDF او را به عنوان رهبر حزب – و از این رو نخست وزیر – در سال 2018 انتخاب کرد.
او به سرعت سیاست را آزاد كرد. او ائتلاف EPRDF را منحل کرد و حزب جدیدی را تأسیس کرد – حزب رفاه.
این حرکات باعث تحسین مردم شد. منتقدان وی اظهار داشتند: “از بین بردن ساختن نیست”.
آقای ابی با اریتره صلح کرد ، که برای آن سال گذشته جایزه صلح نوبل را از آن خود کرد ، و علی رغم اینکه هدف رهبر اریتره از مدتها قبل برای از بین بردن اتیوپی ، از ارتش خود ، از نزدیکان رئیس جمهور ایسیاس آفورکی بود.
آقای ابی یک پنطیكاستالیست معتقد و غالباً صحبت می كند گویی كه مأموریت او از طرف خدا است.
نوشته های وی ، از جمله خلاصه دکترا ، مانند کتابچه راهنمای کمک به خودآموز مدرسه کسب و کار خوانده می شود. وی از اعتماد به نفس بالایی برخوردار است که رهبری فعال پویا و با اطمینان به خود واقعیت خود را ایجاد می کند.
اعتقاد بر این است که وی اکنون بیشتر حمایت خود را از عمارهای قومی در آدیس آبابا و منطقه آمهرا جلب می کند. اما نه او و نه حزب جدیدش با هیچ آزمون آزمایشی روبرو نشده اند.
‘قانون اساسی را خندق کنید’
با این حال آقای ابی می گوید TPLF هنگام برگزاری انتخابات منطقه ای در ماه سپتامبر از یک خط قرمز عبور کرد.
دولت فدرال اجازه آن انتخابات را نداده بود و حزب سعادت قادر به رقابت نبود.
TPLF اظهار داشت که انتخابات ملی اوایل سال برنامه ریزی شده بود و بارها به تعویق افتاد – که بخشی از آن به دلیل Covid-19 بود – و دوره دولت بدون تاریخ مشخصی برای نظرسنجی منقضی شده بود. آنها می گویند که دولت آنها تنها دولت منطقه ای است که از رأی دهندگان اختیار می کند.
میدان جنگ سیاسی قانون اساسی اتیوپی است.
این کشور دارای یک سیستم فدرال است که در آن گروه های اصلی قومی مناطق خود را اداره می کنند.
این در سال 1994 اندکی پس از به قدرت رسیدن EPRDF تصویب شد. آقای ابی می خواهد آن را از بین ببرد.
به طور منحصر به فرد ، کشورهای منطقه ای اتیوپی حق تعیین سرنوشت دارند.
روح این ماده این بود که اگر در مرکز سقوط دموکراتیک وجود داشته باشد ، یک منطقه می تواند راه خود را طی کند.
این نه تنها توسط Tigrayans ، بلکه توسط رهبران دیگر گروههای حاشیه ای تاریخی ، از جمله Oromo – بزرگترین گروه قومی اتیوپی ، خواسته شد.
TPLF تقاضای جدایی نکرده است. اما منطق رویارویی امروز آنها را به این مسیر سوق می دهد.
سلطه سیاسی TPLF توسط بسیاری از اروموس ها و سایر گروه های قومی در جنوب اتیوپی مورد خشمگین شد. اما همه آنها ارزشهای خودگردانی در قانون اساسی را بسیار ارزشمند می دانستند.
در واقع ، یکی از این گروه ها – Sidama – سال گذشته رأی داد که ایالت فدرال خود را داشته باشند.
‘قانون یا خراب کردن’
در این سال ، آقای ابی به جنبش جوانان اورومو که او را به قدرت رسانده تبدیل شده است.
پس از کشته شدن خواننده اورومو ، هاچالو هوندسا ، بیش از 150 نفر در شورش ها جان خود را از دست دادند و آقای ابی 10 هزار نفر را محکم گرفت و زندانی کرد.
اطلاعات بیشتر در مورد بحران Tigray:
در میان آنها جاور محمد بنیانگذار شبکه رسانه ای اورومو وجود دارد که به اتهامات تروریسم روبرو است. دیگری رهبر مخالف باسابقه لیدتو آیهالو است که علی رغم دادگاه حکم آزادی وی در زندان باقی مانده است.
باندهای مسلح که خود را ارتش آزادیبخش اورومو می نامند بیش از 50 روستایی آمهارا را در منطقه وولگا دو هفته پیش کشتند.
آقای ابی “دشمنان اتیوپی” را “مصمم به” حکومت یا ویران کردن کشور “- کلمات رمز شده برای TPLF – را مقصر دانست.
پایگاه قدرت وی در میان نخبگان سیاسی عمهرا قرار دارد که می خواهد سیستم فدرال را به نفع سیستم دولت واحد لغو کند.
دلایل بسیار خوبی برای انتقاد از فدرالیسم قومی وجود دارد ، اما گروههای متنوع اتیوپی روشن ساخته اند که – به خوبی مسلح و از نظر سیاسی آگاهانه – نمی توان بر خلاف میل آنها حکم داد.
گزارش ها از جبهه جنگ نشانگر قتل عام غیرنظامیان آمهارا است. گزارش ها از آدیس آبابا و شهرهای دیگر حکایت از تجمع گسترده و توقیف Tigrayans دارد.
نیروهای دولتی به ایجاد خاموشی خبری در Tigray و ایجاد محاصره کامل در منطقه ، توقف تأمین کمک های بشردوستانه متهم شده اند.
TPLF می گوید نیروهای اریتره را که به Tigray حمله کردند ، دستگیر کرده است.
هدف جنگ اعلام شده آقای ابی تحمیل كنترل فدرال بر تیگری است.
هیچ ناظری در اتیوپی این احتمال را باور ندارد. رئیس جمهور اریتره ، که به اعتقاد برخی ممکن است در برنامه ریزی عملیات نظامی در Tigray نقش داشته باشد ، صحبتی نکرده است.
درگیری های اتیوپی روز به روز از کنترل خارج می شود.
این احتمالاً جان دهها هزار نفر را خواهد گرفت. و همانطور که کاغذ سفید امنیت ملی خود دولت در سال 2002 پیش بینی کرده بود: “چشم انداز تجزیه را نمی توان کاملاً منتفی دانست.”
الکس دو وال مدیر اجرایی بنیاد جهانی صلح در دانشکده حقوق و دیپلماسی فلچر در دانشگاه تافتس آمریکا است.
